Pielęgnacja wszystkich typów skóry wymaga osobistego podejścia – zabiegi kosmetologiczne zawsze powinny być dobierane indywidualnie, jednakże pielęgnacja skóry wrażliwej wymaga szczególnej uwagi ze względu na jej nadreaktywność na różne czynniki. Skóra tego typu może być bardzo dokuczliwa, zakłóca normalną codzienną aktywność, często wiąże się z długotrwałym procesem poszukiwania najodpowiedniejszych preparatów do jej pielęgnacji. Osoby dotknięte problemem skóry wrażliwej powszechnie sygnalizują spadek jakości życia i frustrację z powodu doświadczania owej wrażliwości.
Przyczyny i objawy skóry wrażliwej
U niektórych osób występowanie tej dolegliwości może mieć charakter wrodzony, jednak bardzo często wrażliwość skóry związana jest ze stylem życia i otaczającym środowiskiem. Główną funkcją skóry jest ochrona przed czynnikami zewnętrznymi, jednak zbyt duże narażenie na te czynniki, może przyczynić się do osłabienia funkcji barierowych skóry, a w efekcie do pojawienia się nadwrażliwości.
Skóra wrażliwa bardzo źle znosi czynniki środowiskowe, takie jak mróz, upały, drastyczne zmiany temperatury, silny wiatr, zanieczyszczone powietrze, duże nasłonecznienie, chlorowaną wodę w basenie i twardą wodę w kranie oraz używanie kosmetyków o wysokim stężeniu substancji aktywnych, czyli silnie działających, z dużą ilością barwnika i substancji zapachowych. Stosowanie nieodpowiednich preparatów myjących i pielęgnacyjnych może spowodować tzw. nietolerancję kosmetyków, czyli sytuację, w której dana osoba nie jest już w stanie tolerować stosowania kosmetyków, poza tym doświadcza subiektywnych i obiektywnych objawów podrażnienia nie tylko po kosmetykach, ale także wielu innych czynnikach zewnętrznych, z czym wiąże się również problem doboru miejscowych środków leczniczych stosowanych w celu opanowania objawów podrażnienia skóry. Istotne są również emocje, stres, niedobór snu i dieta, szczególnie spożywanie ostro przyprawianych potraw, alkoholu, kawy i rozgrzewających napojów. Zmiany hormonalne, które zachodzą w okresie dojrzewania, w trakcie cyklu menstruacyjnego, ciąży i w okresie menopauzy warunkują wytrzymałość skóry na działanie czynników drażniących i predysponują do wrażliwości. Skórę uwrażliwia także stosowanie kortykosteroidów oraz wielu innych leków.
Subiektywne odczucia neurosensoryczne są głównymi objawami dyskomfortu cery wrażliwej. Zalicza się do nich: uczucie pieczenia, uczucie kłucia, uczucie świądu i ściągnięcia skóry, może im nawet towarzyszyć ból. Natomiast złuszczanie się naskórka, suchość, zaczerwienienie i obrzęk są objawami obiektywnymi. Czynniki wyzwalające objawy skóry wrażliwej są różne i zwykle w pewien sposób łączą się, to też ze względu na różnorodność tych czynników, jak również na różnorodność samych objawów, często stosuje się określenie występowania „zespołu skóry wrażliwej”. Objawy te mogą mieć wpływ na stan psychiczny osób dotkniętych skórą wrażliwą.
Występowanie skóry wrażliwej
Badania epidemiologiczne wskazują na duże rozpowszechnienie stanu skóry wrażliwej. Częściej zaobserwować ją można u kobiet – ponad połowa z nich deklaruje nadwrażliwość skóry, podczas gdy wśród mężczyzn odsetek ten wynosi około 40%. Kobiety są bardziej narażone na wystąpienie nadwrażliwości skóry ze względu na używanie produktów kosmetycznych, natomiast obserwowany u mężczyzn grubszy naskórek może stanowić trudniejszą do sforsowania barierę dla środków podrażniających i alergenów. Nie bez znaczenia są też różnice hormonalne między przedstawicielami obu płci – u kobiet może się to objawiać zwiększoną wrażliwością zapalną. Osoby posiadające skórę wrażliwą jako najczęstszą lokalizację występowania obiektywnych i subiektywnych odczuć wymieniają twarz (85%), podczas gdy u 70% objawy występują również w innych miejscach: na rękach (58%), na owłosionej skórze głowy (36%), na stopach (34%), na szyi (27%), na torsie (23%) i na plecach (21%). Wpływ na występowanie objawów nadwrażliwości skóry może mieć także pora roku. Zaobserwowano, że palenie, swędzenie i pieczenie skóry częściej pojawia się latem. W pewien sposób nadwrażliwa może być skóra sucha, tłusta i mieszana, zarówno młoda, jak i dojrzała. Jednakże najczęściej zaobserwować można połączenie wrażliwości ze skóra suchą, a spowodowane jest to zaburzeniami w warstwie rogowej naskórka i na jego powierzchni (mniejsza produkcja serum, zaburzenia w równowadze naturalnego pH skóry) przez co skóra jest niedostatecznie chroniona i ulega mikrouszkodzeniom. Rola czynnika etnicznego nie jest do końca potwierdzona, ale obserwacje badaczy wskazują, że osoby o czarnym kolorze skóry są mniej reaktywne a skóry azjatyckie bardziej reaktywne niż u osób rasy białej. (…)
Joanna Klonowska
Czytaj cały artykuł w Beauty Inspiration 3/2015 – wydanie drukowane / e-wydanie